Darmowa prenumerata - tu i teraz!
BezImienny - wersja online!
Filo.pl - pokaż innym język!
Poprzedni artykułNastępny artykuł Nauka   

Zn- cynk.

Cynk jest pierwiastkiem o nieco zawikłanej historii. Było on bowiem wiele razy odkrywany.
Analiza wielu metali wykorzystywanych w Starożytnym Rzymie dowodzi, że w skład ich wchodzi cynk.
Ale czy to jest wystarczający dowód na to, że właśnie Rzymianie odkryli ten pierwiastek.
Niekoniecznie!
Wytapiali oni na galman ( nat. węglan cynkowy) na węglu drzewnym, w ten sposób bez wydzielania go w czystej postaci stapiali go z miedzią tworząc mosiądz.
Pewnym jest natomiast, że czystą postać cynku znali hinduscy alchemicy w XII w.
Dowodzi temu fragment z pewnego dzieła :"Galman zmieszany z wełną, żywicą i boraksem po ogrzaniu w nakrytym tyglu daje substancję o wyglądzie cyny".
Mija znowu parę wieków i w Europie używa go słynny alchemik Paracelsus.
Znowu po jakimś czasie cynk znika, by już ostatecznie pojawić się w XVII i XVIII i pozostać do dziś.
Cynk ma bardzo wiele ciekawych zastosowań m.in. można go wykorzystać w ogniwach elektrycznych.
Dlatego też postanowiłem przedstawić wam ciekawe doświadczenie, możliwe do wykonania w warunkach domowych. Potrzebny będzie nam: 2%-5% roztwór kwasu siarkowego(H2SO4), kilka blaszek cynkowych i stalowych żarówka oraz kilka zlewek.
Na pozór wykonanie takiego doświadczenia w domu jest niemożliwe, ale tylko na pozór.
Zaraz wszystko wam wyjaśnię.
H2SO4 - to możecie dostać w każdym sklepie z częściami do samochodów, po nazwą elektrolitu. Na jego opakowaniu zawsze jest opisane iloprocentowy jest jego roztwór. Teraz bierzesz do ręki kartkę obliczasz proporcją ile musisz dodać wody i to wszystko masz już 5% roztwór H2SO4.
Blaszka żelazna i cynkowa. Z tą pierwszą nie powinniście mieć problemów. Drugą natomiast otrzymacie ze zużytych baterii. Tak. W ich skład wchodzi właśnie blaszka cynkowa. Musicie rozciąć zużytą baterię. Metal, w którym jest tzw. maź jest właśnie z cynku.
Żarówkę można kupić w każdym kiosku, a zlewki mogą nam zastąpić zwykłe puste słoiki.
Jeżeli już wszystko masz to wystarczy, że połączysz wszystko według poniższego schematu a wszystko powinno działać. Jeżeli nie działa to prawdopodobnie dodałeś za mało ogniw lub za bardzo rozcieńczony H2SO4.

schemat ogniwa

symbol żarówkiJeżeli ktoś ma wątpliwości to znaczek po lewej oznacza żarówkę.

Cynku używa się również do galwanicznego cynkowania, dzięki któremu przedmioty stają się odporne na korozje oraz nabierają ładnego i estetycznego wyglądu.
Chlorek cynku(ZnCl2) używany jest do produkcji pergaminu i baterii.
Kolejnym często używanym związkiem omawianego pierwiastka jest tlenek cynku (ZnO) tzw. "biel cynkowa", używana przy remontach mieszkań. ZnO wymieszany z roztworem ZnCl2 tworzy doskonały kit.
ZnO wymieszany z pokostem tworzy białą farbę olejną, używaną jako podkład do malowania.
Jak widać cynk jest bardzo ciekawym pierwiastkiem o wielu zastosowaniach. A te, które wymieniłem w tej krótkiej jego charakterystyce to tylko nieliczne z całej ich masy.