Moich kilka słów o Filozofii

a.a.3

Filozofia, wyraz niezmiernie ważny, a przy tym niemiłosiernie nadużywany. Bo czym, że jest ta Filozofia? To złożenie dwóch greckich słów, philia - miłość, sophia - mądrość; umiłowanie mądrości. Moim zdaniem to właśnie w etymologii tego wyrazu, klucz do jego poprawnego używania. W języku greckim sophia odnosi się do wszelkiego rodzaju wiedzy i zdolności, chodź już Pitagoras ograniczył zakres jej znaczenia do wiedzy teoretycznej. W starożytności po prostu Filozofia była wszelką nauką, dającą się odróżnić od religii, sztuki czy wiedzy czysto praktycznej. Dziś niestety, kiedy mamy cały szereg różnych nauk ścisłych, psychologicznych, socjologicznych itp., które zdecydowanie chcą się odciąć od Filozofii, sprawa nie jest już taka prosta. Gdyby zapytać kilku akademickich filozofów czym ona dzisiaj jest, prawdopodobnie każdy dałby inną odpowiedź. Moim zdaniem jednak Filozofia nadal jest po prostu wszelkim umiłowaniem mądrości. Może ona poszukiwać praw rządzących światem, tak jak w przypadku fizyki, logiki, psychologii, antropologii itp. Może próbować zgłębiać naturę wszelkiego bytu (metafizyka), lub naturę naszego poznawania (epistemologia). W końcu ma ona również wymiar praktyczny, chociażby jako metodologia czy etyka.
Jestem nawet gotowy zaryzykować i pójść o krok dalej, stwierdzając, że Filozofia przekracza granice nauki. Bo czy można nazwać filozofami Dostojewskiego, Kafkę, czy też Dick'a? Ja nie boję się ich tak nazwać. To prawda, że przede wszystkim byli oni literatami, w końcu nie uprawiali Filozofii jako nauki. Lecz czemu nie można byłoby jej uprawiać poprzez literaturę? Moim zdaniem m.in. Camus, Eco czy Kierkegaard udowodnili, że tak też można. W końcu Einstein też filozofował na sposób fizyczny. Moim zdaniem właśnie dlatego, że dziedzina Filozofia jest taka ogromna, wymyka się ona wszelkim próbom jej klasyfikacji.
Czy jednak wszelkie nasze rozmyślania są filozoficzne. Co to, to nie. Po pierwsze muszą one wynikać one ze zdziwienia. Zdziwienia, które prowadzi nas do pytań na które nie da się jednoznacznie odpowiedzieć przy naszej dzisiejszej wiedzy (np. jaki sens ma życie?; czy to rzeczywiste przedmioty mnie otaczają, czy może są one tylko kłamstwem podsuniętym przez zmysły?; co to jest piękno, prawda?; co to jest filozofia?). Świetne w zadawaniu takich pytań są dzieci. Koniecznie chcą się dowiedzieć co to znaczy, że coś jest dobre, albo czy jeśli nazwie słońce klockiem to przestanie być one słońcem? Wynika to chyba z tego, że są one niezmiernie ciekawe świata i niesamowicie wnikliwe. To znaczy posiadają cechy dobrego filozofa. Mam nadzieje, że udało mi się uchwycić różnicę pytaniami o naturze filozoficznej, a pytaniami naukowymi w stylu: dlaczego ciało podrzucone do góry spada na ziemię? Po drugie rozmyślenia te, a przede wszystkim wnioskowanie w nim zawarte, powinno opierać się na prawach logiki. W innym wypadku mamy do czynienia z bełkotem. Równie ważne jest by nie ograniczać się tylko do powielania pomysłów już odkrytych, do czego przydatna jest znajomość poglądów różnych filozofów. Trzeba również uważać, by rozdzielać religię od filozofii, bo choć są one sobie bliskie i czasem przenikają się, to pierwsza ma za fundament Wiarę a druga Wiedzę. A to spora różnica.
Pewnie to nie wszystkie cechy jakie powinno posiadać rozmyślanie filozoficzne. Oczywiście poglądy powyżej zawarte są jedynie moim subiektywnym zdaniem i wszystkich chętnych zapraszam do dyskusji i polemiki.

a.a.3
poczta: aa3@poczta.onet.pl

Właściwie to się można tylko z Tobą zgodzić :). Między filozofią, a naukami ścisłymi nie zachodzi konflikt. gdyż jedno jest naturalnym przedłużeniem drugiego. Gdy współczesny filozof wchodzi w kompetencje np. fizyki kwantowej to musi przegrać. Inaczej dochodzi do sytuacji jak w kłótni starożytnych, w której jeden dowodził, że substancją pierwotną jest ogień, a drugi, że wszystko wywodzi się od wody :). Warunkiem podstawowym do rozważań jest zrozumienie natury pytań filozoficznych. Jest to jedno z przesłań tego tekstu i m.in. dlatego polecam go filozofom przyszłym i teraźniejszym.

IAO