Twój ulubiony magazyn on-line

Linux - kurs bash'a (cz. 1)

      Bash (Bourne Again SHell) to najpopularniejsza obecnie powłoka dla Linuxowego trybu textowego. Obsługa bash'a przypomina trochę obsługę DOS'a - wpisujemy polecenia, a ich wyniki oglądamy w postaci textowej. Posługiwanie się trybem textowym jest co prawda trudniejsze niż obsługa różnego rodzaju systemów okienkowych, lecz tryb ten posiada o wiele większe możliwości. W tym kursie postaram się opisać wszelkie aspekty używania bash'a - od codziennej pracy z systemem plików aż do pisania różnego rodzaju skryptów i programików. A więc do rzeczy!

      Po uruchomieniu Linuxa, podaniu logina i hasła powinniśmy zobaczyć tzw. znak zachęty. Standardowo wygląda on tak:

      [user@host katalog]$

Pierwszy element oznacza nazwę użytkownika (login) i nazwę komputera, na którym pracujemy. Po spacji wypisywany jest aktualny katalog. Znak $ oddziela część "informacyjną" od linii komand. Spróbujmy więc wykonać najprostszą komendę:

      pwd

Wypisze ona pełną ścieżkę do katalogu, w którym się znajdujemy, przykładowo:

      /home/user

Pierwsze co zauważamy, to to, że znakiem rozdzielającym nazwy katalogów jest "/", a nie "\" jak w Win/Dos.
Utwórzmy teraz nowy katalog komendą:

      mkdir katalog

i przejdźmy do niego komendą:

      cd katalog

Sprawdźmy, czy wszystko poszło zgodnie z planem znaną już komendą pwd.
Jeśli tak, to spróbujmy utworzyć nowy, czysty plik. Można to zrobić wydając polecenie:

      touch plik

Komenda ta w zasadzie służy do zmiany daty ostatniej modyfikacji pliku o nazwie plik na bieżącą datę systemową. Jeśli jednak podamy nazwę nieistniejącego jeszcze pliku, to zostanie utworzony nowy, czysty zbiór. Utwórzmy jeszcze jeden plik, tym razem jednak przez skopiowanie poprzedniego. Służy do tego polecenie:

      cp plik plik2

Można ją stosować w podobny sposób również do katalogów, lecz w takim przypadku należy przed nazwą katalogu źródłowego dodać -r, co powoduje kopiowanie rekursywne, czyli wraz z całą zawartością. Teraz pierwszy plik jest nam już nie potrzebny, więc usuńmy go komendą:

      rm plik

Podobny do poprzednich dwóch poleceń wynik można otrzymać po prostu zmieniając nazwę pliku. Służy do tego komenda odpowiedzialna również za przenoszenie plików i katalogów. Spróbujmy teraz zmienić nazwę naszego plik2 na plik:

      mv plik2 plik

Sprawdzić, czy nasze polecenia zadziałały prawidłowo możemy wydając polecenie:

      ls -al

Polecenie to wyświetla wszystkie pliki i katalogi znajdujące się w katalogu bieżącym. Przełącznik -a informuje system o tym, że należy wyświetlić również pliki ukryte (te, których nazwa zaczyna się od kropki), a -l powoduje wyświetlenie dodatkowych informacji. Wynikiem naszego polecenia powinno być kilka linijek o następującej konstrukcji:

      -rw-rw-r--   1 user    group   0 Mar 20 12:44 plik

Pierwszy znak oznacza typ:
  -   zwykły plik,
  d   katalog,
  l   łącze symboliczne (odpowiednik windowsowego skrótu).
Kolejne 9 znaków to uprawnienia. Pierwsze 3 określają uprawnienia właściciela pliku, kolejne 3 uprawnienia grupy, do której właściciel należy, a ostatnie 3 dotyczą pozostałych użytkowników. Rozróżniamy 3 rodzaje uprawnień:
  r   możliwość odczytu,
  w   możliwość zapisu,
  x   możliwość uruchamiania (plik jest traktowany jako program).
Dalej widzimy ilość innych plików, które wskazują nasz plik (tzw. twarde linki). Twarde linki, w przeciwieństwie do linków symbolicznych, będą działać nawet po usunięciu pliku docelowego, ponieważ dopiero skasowanie wszystkich twardych odnośników powoduje fizyczne usunięcie pliku z dysku. Później widzimy nazwę właściciela pliku i grupy, do której on należy, rozmiar w bajtach, datę ostatniej modyfikacji i na końcu nazwę pliku.
Utwórzmy teraz twardy link o nazwie link do naszego plik:

      ln plik link

Linki symboliczne tworzymy tą samą komendą z dodanym przełącznikiem -s.

Teraz czas po sobie posprzątać. Przejdźmy do katalogu nadrzędnego:

      cd ..

i usuńmy wszystko, co znajduje się w utworzonym przez nas katalogu katalog:

      rm -r katalog

Opcja -r powoduje usunięcie katalogu rekursywnie.

Powyżej przedstawione zostały najbardziej podstawowe polecenia (narzędzia) linuxowego trybu textowego. W następnym odcinku zajmiemy się bardziej skomplikowanym ich zastosowaniem oraz rozpoczniemy pisanie najprostszych skryptów.


Golish
e-mail: golish@inbox.pl




Stare Gry Na PC - stare gierki do pobrania

Copyright (c) 1999 - 2000 NoName